O ile w przeważającej ilości przypadków małżonkowie żyjący w rozłączeniu finalnie spotykają się na sali sądowej w celu rozwiązania ich małżeństwa przez rozwód, o tyle dla tych, którzy nie spisują jeszcze swojego małżeństwa na straty, Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje możliwość orzeczenia separacji.
Separacja i rozwód – podobieństwa i różnice
Z żądaniem orzeczenia separacji może wystąpić każdy z małżonków jeżeli w małżeństwie doszło do zupełnego rozkładu pożycia – a zatem do rozkładu więzi emocjonalnej, fizycznej i gospodarczej, które niegdyś łączyły małżonków.
Zasadniczą różnicą pomiędzy rozwodem a separacją jest brak konieczności wykazania w sprawie o separację, że rozkład pożycia pomiędzy małżonkami jest trwały.
O trwałym rozpadzie więzi mówimy wówczas, gdy nie istnieje szansa na zrekonstruowanie poprawnie funkcjonującego związku małżeńskiego i odtworzenie wymienionych powyżej więzi łączących małżonków.
W wyroku orzekającym separację Sąd podobnie jak w wyroku rozwodowym może orzec o winie za rozkład pożycia, jak również, jeżeli małżonkowie posiadają wspólne małoletnie dzieci – orzeka o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej, miejscu zamieszkania dziecka, kontaktach z nim oraz o wysokości należnych mu alimentów. Jeżeli małżonkowie nadal zajmują wspólnie mieszkanie, Sąd orzekając separację rozstrzygnie także o sposobie korzystania z tego mieszkania.
Podobnie także jak w przypadku sprawy o rozwód, Sąd oddali powództwo o separację, jeżeli jej orzeczenie byłoby niezgodne z dobrem wspólnych małoletnich dzieci albo z innych względów sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (więcej o przesłankach oddalenia żądania rozwodu przeczytasz tutaj).
W przypadku sprawy o separację, w odróżnieniu od postępowania rozwodowego, nie jest jednak przeszkodą dla jej orzeczenia fakt, że orzeczenia separacji domaga się małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia.
Należy również pamiętać, że jeżeli jeden z małżonków żąda orzeczenia separacji, a drugi orzeczenia rozwodu i żądanie to jest uzasadnione (przykładowo zebrany materiał dowodowy wskazuje, że rozpad więzi małżeńskich jest nie tylko zupełny, ale również trwały), to sąd orzeka rozwód.
Co ważne, separacja w przeciwieństwie do rozwodu nie pozwala na zawarcie innego małżeństwa i jest stanem odwracalnym, albowiem na zgodny wniosek obojga małżonków może zostać zniesiona.
Jakie są skutki orzeczenia separacji?
Orzeczenie przez Sąd separacji niesie za sobą bardzo zbliżone skutki do orzeczenia rozwodu – z wyjątkami wskazanymi w ustawie, a dotyczącymi m.in. zmiany nazwiska, obowiązku wzajemnej pomocy czy braku możliwości zawarcia innego małżeństwa.
Mianowicie, od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o separacji pomiędzy małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa i mogą oni dokonać sądownie lub notarialnie podziału zgromadzonego majątku wspólnego. Orzeczenie separacji skutkuje także tym, że po śmierci jednego z małżonków, drugi małżonek nie wchodzi w krąg jego spadkobierców ustawowych, jak również tym, że ustaje obowiązek przyczyniania się małżonków do zaspokajania potrzeb rodziny (o którym mowa w art. 27 KRO).
Kiedy zatem żądać separacji?
Żądanie orzeczenia separacji zamiast rozwiązania małżeństwa przed rozwód będzie zasadne wówczas, gdy pomimo rozpadu pożycia, nadal istnieją szanse na pogodzenie się małżonków. Orzeczenie separacji, które niewątpliwie uporządkowuje wzajemne relacje między małżonkami, może przyczynić się do wznowienia ich wspólnego życia.
Pamiętaj, że każdy przypadek wymaga indywidualnego rozpatrzenia, a konsultacja z profesjonalnym pełnomocnikiem pozwoli rozwiać wszelkie wątpliwości i opracować najlepsze rozwiązanie.
Jeżeli masz dodatkowe pytania lub chcesz umówić się na konsultację, skorzystaj z zakładki kontakt lub przycisku zadzwoń.